ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি কেনেকৈ নিৰ্বাচিত হয়?



ৰাষ্ট্ৰপতি ৰামনাথ কোবিন্দৰ কাৰ্যকাল ২৪ জুলাইত সমাপ্ত হোৱাৰ বাবে ১৮ জুলাইত এই আগতীয়া খালী পদটো পূৰণৰ বাবে নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব।মুখ্য নিৰ্বাচন আয়ুক্ত ৰাজীৱ কুমাৰে আগন্তুক ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচন ঘোষণা কৰাৰ এসপ্তাহতকৈও অধিক সময়ৰ পিছতে উচ্চাকাংক্ষী... আগন্তুক ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচন ২০২২ৰ বাবে প্ৰাৰ্থীসকলে মনোনয়ন বিচৰা আৰম্ভ কৰিছে।

নিৰ্বাচন আয়োগে জাৰি কৰা তথ্য অনুসৰি ২৯ জুনত মনোনয়ন দাখিলৰ অন্তিম দিন।


ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ বাবে নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হয় এখন নিৰ্বাচনী মহাবিদ্যালয়ৰ দ্বাৰা, য’ত সংসদৰ দুয়োটা সদনৰ সদস্য আৰু সকলো ৰাজ্য আৰু কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চলৰ বিধানসভাৰ সদস্য থাকে।


ৰাজ্য সভা আৰু লোকসভা বা ৰাজ্যসমূহৰ বিধানসভাৰ যিকোনো এটাৰ মনোনীত সদস্যসকল নিৰ্বাচনী মহাবিদ্যালয়ত অন্তৰ্ভুক্ত হোৱাৰ যোগ্যতা নাই আৰু সেয়েহে, তেওঁলোকে নিৰ্বাচনত অংশগ্ৰহণ কৰাৰ অধিকাৰী নহয়। একেদৰে বিধান পৰিষদৰ সদস্যসকলো ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনৰ বাবে নিৰ্বাচক নহয়।


ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ বাবে এজন প্ৰাৰ্থী মনোনীত কৰাৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰস্তাৱক হিচাপে কমেও ৫০ জন আৰু ছেকেণ্ডৰ হিচাপে ৫০ জন নিৰ্বাচকৰ সন্মতি লোৱাটো প্ৰয়োজন। তাৰ পিছত গোপন বেলটৰ জৰিয়তে নিৰ্বাচনী প্ৰক্ৰিয়া সমাপ্ত কৰা হয়। ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনৰ পদ্ধতি সংবিধানৰ ৫৫ নং অনুচ্ছেদে প্ৰদান কৰিছে য’ত ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচন প্ৰক্ৰিয়াত বিভিন্ন ৰাজ্যৰ প্ৰতিনিধিত্বৰ ক্ষেত্ৰত একাকাৰীতাৰ কথা কোৱা হৈছে। সংবিধানৰ ৫৫ (৩) অনুচ্ছেদত উল্লেখ আছে যে একক হস্তান্তৰযোগ্য ভোটৰ জৰিয়তে সমানুপাতিক প্ৰতিনিধিত্বৰ ব্যৱস্থা অনুসৰি নিৰ্বাচন অনুষ্ঠিত হ’ব আৰু এনে নিৰ্বাচনত ভোটদান গোপন বেলটৰ জৰিয়তে হ’ব।


ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনত ভোটদানৰ ক্ষেত্ৰত ৰাজনৈতিক দলসমূহে নিজৰ সাংসদ আৰু বিধায়কসকলক কোনো ধৰণৰ হুইপ জাৰি কৰিব নোৱাৰে।


ভাৰতীয় ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ বাবে পূৰ্বচৰ্ত-


ভাৰতীয় সংবিধানৰ ৫৮ নং অনুচ্ছেদ অনুসৰি ৰাষ্ট্ৰপতিৰ প্ৰাৰ্থীত্বৰ বাবে প্ৰতিদ্বন্দ্বিতা কৰিবলগীয়া ব্যক্তিজন ভাৰতৰ নাগৰিক হ’ব লাগিব, আৰু কমেও ৩৫ বছৰ বয়স হ’ব লাগিব। লগতে লোকসভাৰ সদস্যৰ দৰেই ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ প্ৰাৰ্থীকো ভাৰত চৰকাৰ বা ৰাজ্য চৰকাৰৰ অধীনত লাভৰ পদবীত অৰ্হতা প্ৰদান কৰিব পাৰি।


ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ বাবে মনোনয়ন প্ৰক্ৰিয়া-


নিৰ্বাচন আয়োগে নিৰ্ধাৰণ কৰা অনুসৰি, প্ৰাৰ্থীৰ মনোনয়ন দাখিল কৰাৰ সময়ত ৰাষ্ট্ৰপতি আৰু উপ-ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনৰ নিয়মাৱলী, ১৯৭৪ অনুসৰি এটা নিৰ্ধাৰিত প্ৰ-পত্ৰ (ফৰ্ম ২) মানি চলিব লাগিব। তাৰ পিছত উক্ত প্ৰ-পত্ৰখন প্ৰস্তাৱক হিচাপে কমেও ৫০ জন আৰু কমেও ৫০ জন নিৰ্বাচকে চেকেণ্ডাৰ হিচাপে গ্ৰহণ কৰে।

*ইয়াত নিৰ্বাচকজনে ইংগিত দিছে (নিৰ্বাচিত সাংসদ আৰু নিৰ্বাচিত বিধায়ক)।


সম্পূৰ্ণ হোৱাৰ পিছত মনোনয়ন পত্ৰখন তাৰ পিছত ৰাজহুৱা বন্ধৰ বাহিৰে যিকোনো দিনত ৰিটাৰ্নিং বিষয়াৰ ওচৰত দাখিল কৰিব লাগিব। কাগজ দাখিল কৰিব পাৰে প্ৰাৰ্থীসকলে নিজেই নহয় তেওঁলোকৰ যিকোনো সমৰ্থকে।

পৰৱৰ্তী সময়ত উচ্চাকাংক্ষী প্ৰাৰ্থীজনে ৰিটাৰ্নিং অফিচাৰক নিৰাপত্তা জমা হিচাপে ১৫ হাজাৰ টকা প্ৰদান কৰে। জমা ধন ভাৰতীয় ৰিজাৰ্ভ বেংকত বা চৰকাৰী কোষাগাৰত কৰা হৈছে বুলি প্ৰদৰ্শন কৰি নগদ ধন বা চেকযোগে ধন পৰিশোধ কৰিব পাৰি।

যি সংসদীয় সমষ্টিত প্ৰাৰ্থীজনক নিৰ্বাচক হিচাপে তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে, তাৰ বাবে নিৰ্বাচনী তালিকাত নিজৰ নাম প্ৰদৰ্শন কৰি প্ৰাৰ্থীয়ে প্ৰৱেশৰ প্ৰমাণিত প্ৰতিলিপি উপস্থাপন কৰিব লাগিব।

নিৰ্বাচন আয়োগে সংবাদমেলত কয় যে, "এই বছৰ ৰাষ্ট্ৰপতিগৰাকীক ব্যাপকভাৱে ৫৪৩ জন লোকসভা সদস্য, ২৩৩ জন ৰাজ্যসভা সদস্য আৰু ৪০৩৩ জন বিধায়কে নিৰ্বাচিত কৰিব। আৰু ৪,৮০৯ জন নিৰ্বাচকক সামৰি লোৱা নিৰ্বাচনী মহাবিদ্যালয়খনৰ সম্পূৰ্ণ অনুমান ১০,৮৬,৪৩১ জন", নিৰ্বাচন আয়োগে সংবাদমেলত কয় ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচন ঘোষণা কৰি।


ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনত সমানুপাতিক প্ৰতিনিধিত্বৰ ব্যৱস্থা অনুসৰণ কৰা হয়।


প্ৰতিজন সাংসদৰ ভোটৰ মূল্য ৭০০।২০১৮ চনত জম্মু-কাশ্মীৰ বিধানসভা ভংগ হোৱাৰ পিছত ৭০৮ৰ পৰা হ্ৰাস কৰা হৈছিল, বিধায়কৰ ভোটৰ মূল্য নিৰ্ভৰ কৰে বিধায়কজন যিখন ৰাজ্যৰ।


এটা সাধাৰণ সূত্ৰ ব্যৱহাৰ কৰি এটা ভোটৰ মূল্য নিৰ্ণয় কৰা হয়- ৰাজ্যখনৰ মুঠ জনসংখ্যাক ইয়াৰ বিধানসভাৰ শক্তিৰ ১০০০ গুণে ভাগ কৰা হয়। যদিও, ভাৰতীয় সংবিধানৰ ৮৪ সংখ্যক সংশোধনী অনুসৰি ২০২৬ চনৰ ৰাষ্ট্ৰীয় লোকপিয়ল প্ৰকাশ নোহোৱা পৰ্যন্ত সমষ্টিটোৰ সীমাৰ কোনো ধৰণৰ পৰিৱৰ্তন নিষিদ্ধ। ইয়াৰ অৰ্থ হ’ল এই প্ৰক্ৰিয়াৰ বাবে যি জনসংখ্যা গ্ৰহণ কৰা হয় সেয়া ১৯৭১ চনৰ লোকপিয়লৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি কৰা হৈছে। উদাহৰণস্বৰূপে, যদি আমি কৰ্ণাটকৰ এজন বিধায়কৰ হাতত কিমান ভোটৰ মূল্য থাকিব সেইটো গণনা কৰাৰ মনস্থ কৰিছো, তেন্তে আমি ১৯৭১ চনৰ লোকপিয়লৰ পৰা কৰ্ণাটকৰ জনসংখ্যাৰ তথ্য ব্যৱহাৰ কৰো যিটো আছিল ২৯,২৯৯,০১৪, আৰু কৰ্ণাটক বিধানসভাৰ শক্তি যিটো ২২৪ ত থিয় দিছে।সেয়েহে মূল্য হ’ব ২৯,২৯৯,০১৪ ভাগ কৰা (২২৪ x ১০০), যিটো 130.7 ৰ সমান, ইয়াক 131 লৈ ঘূৰাই দিব। সেয়েহে, এজন কৰ্ণাটকৰ বিধায়কৰ ভোটৰ মান হ'ব 131।


১৬ সংখ্যক ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনৰ বাবে বিধায়কৰ মুঠ ভোটৰ মূল্য ৫৪৩২৩১ টা।সাংসদ সকলৰ মুঠ ভোটৰ মূল্য ৫৪৩২০০।


বৰ্তমান ২০৮ জনত উত্তৰ প্ৰদেশৰ বিধায়কসকলৰ ভোটত সৰ্বাধিক মূল্য নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছে, আনহাতে ছিকিমৰ সৰ্বনিম্ন মূল্য আছে, যিটো ৭টাত থিয় দিছে।


এতিয়ালৈকে শাসকীয় মিত্ৰজোঁটে ৰাষ্ট্ৰপতি নিৰ্বাচনৰ বাবে নিজৰ প্ৰাৰ্থী চূড়ান্ত কৰিব পৰা নাই। বিৰোধীয়ে ৰাষ্ট্ৰপতি পদৰ প্ৰাৰ্থী হিচাপে যশৱন্ত সিনহাক বাছনি কৰাৰ খবৰ আহিছে।


No comments:

Post a Comment